Мақалаларды жазу бойынша ұсыныстар
Ғылыми мақалалар жазуға арналған жалпы ұсыныстар:
- қарапайым және түсінікті тілде жазыңыз, бұлыңғыр сөздер мен тұжырымдардан аулақ болыңыз.
- деректерді логикалық және жүйеленген түрде сипаттаңыз.
- жұмысыңызда не ашқандығыңызды анық көрсетіңіз.
- мақаланы артық ақпаратпен ауырлатпаңыз, оны қосымша материалға ауыстырыңыз.
- жұмысты сипаттау және тәжірибелерді жоспарлау кезінде ғылыми әдісті қолдануға тырысыңыз.
Ұсынылған ғылыми мақала жазу формасы
Жетекші ғалымдар мен баспалардың ұсыныстарына сәйкес, классикалық ғылыми мақала, әдетте, келесі түрде болуы керек (Schimel J, 2011. Writing Science: How to Write Papers That Get Cited and Proposals That Get Funded. Oxford University Press):
Кіріспе
- бағыттың өзектілігін негіздеңіз.
- арнайы аймақ мәселесінің мәнін ашыңыз.
- мәселенің шешімін ұсыныңыз, гипотезаны тұжырымдаңыз.
- мәселені шешуге қандай ақпарат көмектесетінін сипаттаңыз.
- жұмыстың мақсатын тұжырымдаңыз.
Ең заманауи ғылыми мақалаларға, соның ішінде өз мақалаларыңызға сілтеме жасауға тырысыңыз.
Тәжірибелік бөлім
Барлық жабдықтарды, материалдар мен әдістерді сипаттаңыз.
Зерттеу әдістемесін сипаттаңыз – орындалған барлық тәжірибелер.
Нәтижелердің сенімділігін қалай қамтамасыз еткеніңізді сипаттаңыз: тәжірибелерді қайталау, статистикалық есептеулер және т.б.
Нәтижелер және талқылау
Кестелер мен суреттер түрінде ұсыныңыз.
Барлық суреттер кем дегенде 300 dpi немесе векторлық форматта (EPS немесе WMF) болуы керек. Қаріп оқылуы керек (жеткілікті үлкен өлшем), барлық осьтер атаулы және өлшемдерімен бірге көрсетілуі тиіс. Абсцисса осінде тәуелсіз айнымалыны, ал ординат осінде тәуелді айнымалыны орналастыруға тырысыңыз.
Алынған деректерді сипаттаңыз және оларды белгілі ғылыми фактілер мен теорияларды қолдана отырып түсіндіруге тырысыңыз.
Алынған ғылыми деректерді, әзірленген әдістер мен технологияларды бұрынғы белгілі зерттеулермен салыстырыңыз, жұмыстың жаңалығын ашып көрсетіңіз.
Маңыздылығын көрсетіңіз және алынған нәтижелерді пайдалану бойынша ұсыныстар беріңіз.
Қорытынды
Негізгі қорытындыларды тұжырымдаңыз.
Қолданылған әдістеменің сипаттамасын беріңіз (тиімділігі дәлелденді, жақсартуды қажет етеді).
Алынған мәліметтерді пайдалану бойынша ұсыныстар жасаңыз.
Алғыс
Зерттеулер қандай жоба аясында жүргізілгенін және кім қаржыландырғанын міндетті түрде көрсетіңіз.
Жұмысты орындауда сізге көмектескен барлық адамдарға алғыс айтыңыз.
Аннотация (абстракт) – мақаланың қысқаша мазмұны.
1-2 сөйлем: мәселе және мақсат.
2-3 сөйлем: әдістер мен әдістеме.
10 сөйлемге дейін: негізгі нәтижелер мен қорытындылар.
1 сөйлем: қорытынды.
Мақаланы тез түсіну үшін аннотация қажет. Аннотацияны көптеген оқырмандар оқиды, сондықтан оның сапасы өте маңызды.
Мақаланың тақырыбы жұмыстың мәнін білдіруі немесе негізгі қорытындыны көрсетуі керек.
Түйін сөздер сіздің мақалаңызды дерекқорлар мен іздеу жүйелерінде жылдам табу үшін өте маңызды. Мақалаңызды қандай сөздер мен сөз тіркестері арқылы іздегіңіз келетінін ойланыңыз.
Мақала жазу бойынша ұсынылатын әдебиеттер:
- Schimel J, 2011. Writing Science: How to Write Papers That Get Cited and Proposals That Get Funded. Oxford University Press. ISBN 01997-60241.
- Hofmann A, 2009. Scientific Writing and Communication: Papers, Proposals, and Presentations. Oxford University Press. ISBN 01953-90059.
- Glasman-Deal H, 2009. Science Research Writing for Non-Native Speakers of English. Imperial College Press. ISBN 18481-6310X.
Басқа оқу ресурстары:
- Springer Author Academy.
- Elsevier Publishing Campus.
- ACS Mastering the Science of Scientific Publications.
